Jamstack Nedir?

Zahid Karakaya · 01 Ocak 2021

Jamstack Nedir?

Jamstack, web sitelerini daha hızlı, daha güvenli ve daha kolay oluşturmak için tasarlanmış bir yığındır. Geliştiricilerin sevdiği ve maksimum üretkenlik sağlayan birçok araç ve iş akışı üzerine kurulmuştur.

Ön işleme ve ayrıştırma, sitelerin ve uygulamaların her zamankinden daha rahat ve hızlı çalışmasını sağlar.

Jamstack'in diğer avantajlarını keşfedin.

'JAMstack' Terimi Ne Anlama Geliyor?

JAM , *J*avaScript, *A*PIs , *M*arkup anlamına gelir.

  • JavaScript, web uygulamaları tarafından kullanılan programlama dilidir.
  • API (Uygulama programlama arayüzü), başka birinin programından veya uygulamasından veri talep etmenin bir yoludur.
  • Markup, tarayıcılara biçimlendirme talimatları sağlayan bir koddur (HTML ve CSS)

Yığın (Stack), tüm bu şeylerin, geliştiricilerin uygulamalar ve web siteleri oluşturmasına izin verecek şekilde kombinasyonunu ifade eder..

Geleneksel Web vs JAMSTACK

Ön İşleme (Pre-rendering)

Jamstack, web siteleri ve uygulamalar oluşturmak için modern bir mimaridir. JAM, Jamstack içinde açılımı JavaScript , API'lar ve Markup (HTML biçimlendirme). WordPress veya Drupal kullanılarak oluşturulan web sitelerinin aksine, Jamstack siteleri bir veritabanı gerektirmez. Jamstack web sitelerini ziyaret ettiğinizde verileri sunucudan değil tarayıcıdan alırsınız.

Gatsby, Hugo, Jekyll, Eleventy, NextJS ve çok daha fazlası gibi site oluşturmak için pek çok popüler araçla ilgilenen birçok web geliştiricisi, Jamstack ekosistemine zaten aşinadır.

JavaScript ile Geliştirme

Doğrudan bir CDN'den sunulan Jamstack siteleri diğer kullanıcı arayüzü varlıkları ile, çok hızlı ve güvenli bir şekilde oluşturulabilir. Jamstack siteleri, arka uç (Backend) hizmetleriyle iletişim kurmak için JavaScript ve API'ları kullanır ve mimarinin geliştirilmesine ve kişiselleştirilmesine olanak tanır.

API Hizmetleri

Gelişen API'lar, Jamstack siteleri için önemli bir kolaylaştırıcı haline geldi. Artık kimlik doğrulama ve ödemeler, içerik yönetimi, veri hizmetleri, arama ve çok daha fazlası gibi şeyleri dışarıdan temin edebiliriz.

Jamstack siteleri, bu tür API hizmetlerini derleme sırasında JavaScript aracılığıyla doğrudan tarayıcıdan kullanılabilir. Ve bu hizmetlerin temiz bir şekilde ayrıştırılması, daha fazla taşınabilirlik ve esnekliğin yanı sıra önemli ölçüde diğer riskleri azaltır.

Jamstack Avantajları

Jamstack siteleri, diğer web sitesi mimarilerine göre dört önemli avantaj sunar.

  • Hız: JAMStack siteleri, yazılım ve veritabanı katmanlarının neden olduğu ek yük içermez. Sonuç olarak, klasik web site mimarileri kullanan sitelere göre daha hızlı işlem yapar ve yüklenirler.

  • Barındırma esnekliği: Statik dosyalar oldukları için, JAMStack siteleri her yerde barındırılabilir. Apache veya Nginx gibi geleneksel web sunucusu yazılımlarını kullanabilirsiniz. En iyi performans ve güvenlik için Netlify, Render veya Amazon Web Services'in S3 ve CloudFront gibi bir nesne depolama hizmeti ve içerik dağıtım ağı kullanabilirsiniz.

  • Gelişmiş geliştirici deneyimi: Frontend (ön uç) geliştiriciler, sunucu tarafını bilmelerine gerek kalmadan siteler oluşturabilir. Arka uç (Backend) geliştiricileri, API'lar oluşturmaya odaklanabilir. Ayrılmış geliştirme ekipleri paralel olarak çalışabilir ve her ekibin en iyi yaptıkları şeye odaklanmasına olanak tanır. Üçüncü taraf bir CMS hizmeti kullanmak, geliştirici operasyonları ekibinizin içerik için ayrı bir yığın yönetmek zorunda kalmaz.

  • Daha iyi güvenlik: Veritabanı olmaması ve yazılım katmanı olmaması, Jamstack sitelerinin SQL enjeksiyonu veya sunucu tarafı kod enjeksiyon saldırılarına karşı savunmasız olmadığı anlamına gelir. Sayfalar önceden derlendiğinden, sunucu tarafı enjeksiyon saldırısı riski taşımazlar. Sitenizi bir içerik dağıtım ağında barındırmak , hizmet reddi saldırılarına karşı koruma sağlar. Bir JAMStack mimarisine geçiş, güvenlik açığı sınıflarının tamamını sınırlar veya ortadan kaldırır.

Jamstack kullanmak, SEO (arama motoru optimizasyonu) ve erişilebilirlik özellikleriyle daha hızlı ve daha güvenli web siteleri oluşturmanıza yardımcı olabilir.